5N 1K da ÇOCUK TERAPİSİ

Çocuklar yaşadıkları olaylar ve yoğun duygusal tecrübeler üzerine konuşma ve ifade etme konusunda yetişkinler kadar gelişmiş becerilere sahip değillerdir. Bu sebeple, yaşadıkları kaygıları, korkuları, çaresizlikleri vb. baş etmesi zor olan duyguları çeşitli davranışlar ile ortaya koyarlar. Çocuklarda görülen öfke ve ağlama nöbetleri, alt ıslatma sorunları, uyku ve beslenme bozuklukları gibi buna benzer pek çok problem aslında çocuğun yolunda gitmeyen yaşantısını dışa vurma şeklidir. Ve bir yardım çağrısı olarak görülüp değerlendirilmelidir.

 

Yoğun duygusal yaşantılar sonrası problem yaşayan çocuklar da yetişkinler gibi iyileşmeye ihtiyaç duyarlar. Çocuk terapisi bu noktada, çocukların yaşamış oldukları ilişkisel, gelişimsel ya da duygusal sorunlarla ilgilenen bir ruhsal tedavi şeklidir. Çocukların gelişimsel yaşlarını ve yaşadıkları problemleri dikkate alarak uzmanlar tarafından seçilen çeşitli yöntemlerle uygulanır. Çocuk terapisindeki temel amaç, çocuğun kendi düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını en uygun şekilde ifade etmesini, etrafındaki yetişkinlerin onu anlamasını ve kendisine acı veren duygusal sorunları ile baş etmesini sağlamaktır.

Bir sorun için uzun süre çözüme yönelik bir adım atılmadığında, sorun sadece çözülmemiş olmakla kalmaz diğer sorunların da tetikleyicisi olabilir. Sorunlar kronikleşmeden bir uzmana danışmak hem ebeveynleri hem de çocukları uzun süre yıpranmaktan kurtarabilir. Ayrıca erken tanılar, problemlerin büyümesini ve oluşabilecek diğer psikolojik sorunları da önleyebilir. Yardım almak, var olan güçlükleri çözümlemenin yanı sıra, çocuğun gelişimsel sürecini olumlu yönde destekleyecek, duygusal olarak güçlendirecek ve kişisel gelişimlerine katkıda bulunacaktır.

 

Aşağıda sıralanan bazı problemler çocukların yolunda gitmeyen yaşantıları için bir yardım çağrısı sinyali olabilir. Bu tür bir durumda bir uzmandan destek almanız tavsiye edilir.

 

• Çocukluk Çağı Travması/ Doğum Travması
• Ayrılık Anksiyetesi; Anneden Ya Da Babadan Kısa/ Uzun Süreli Ayrılamama
• Okul Fobisi; Okula Gitmeme İsteği/ Ağlayarak Gitme
• Altını Islatma/ Altına Kaçırma
• Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite
• Bedensel Yakınmalar; Sürekli Ve Sebepsiz Ağrılar
• Korkular Ve Ani Başlayan Kekemelikler
• Saldırganlık
• Arkadaş İlişkilerinde Problemler
• Utangaçlık Ve İçe Dönüklük
• Tırnak Yeme/ Parmak Emme
• Sosyal Fobi Ve Tik Bozuklukları
• Yaygın Gelişimsel Problemler
• Tuvalet/ Uyku/ Yeme Güçlükleri
• Kardeş Kıskançlığı
• Yalan Söyleme/ Çalma

Çocuklar kendilerini sözle ifade etme konusunda yetişkinler kadar donanıma sahip değillerdir. Bu sebeple çocuk terapisi, alanında uzman psikologlar tarafından çocuğun gelişimsel durumuna göre Oyun terapisi, Filial terapisi, Kum terapisi, EMDR terapisi, Sanat terapisi vb. gibi çeşitli yöntemler arasından seçilerek uygulanır.
Psikolojik danışmanlık merkezlerinde psikologların kullanacakları terapi türüne göre ihtiyaçlar doğrultusunda çocuklar için hazırlanmış görüşme odaları bulunmaktadır. Örneğin oyun terapisi için gereken oyuncakları kapsayan bir oyun odası gerekmektedir. Görüşmeler bu odalarda yapılır, ebeveynler de çocuklar ile birlikte bu odalarda görüşmeye alınırlar.

Çocuk danışmanlığındaki ilk amaç çocuğun duygusal yaşantısını olumsuz etkileyen durumların keşfidir. Ebeveynlerden çocuğun mevcut sorunu, okul öyküsü, sağlık sorunları, erken dönem çocukluk gelişimi, akran ilişkileri, çocuğun yaratıcı etkinlikleri, ilgi alanları, ev ve okul yaşam şartları, ebeveyn çocuk ilişkileri, anne ve babanın çocuk yetiştirme usulleri, benimsedikleri disiplin yöntemleri, ebeveynlerin evlilik ilişkilerine dair bir takım bilgiler toplanır. Bütün bu bilgiler ışığında sorunların ne zaman ve nasıl ortaya çıktığını belirlemeye ve bunları meydana getiren etmenlerin keşfedilmesine yönelik çalışılır.
Terapinin temel taşlarından ilki çocuğun rahatlamasını sağlayarak çocukla terapist arasında güven ilişkisinin kurulmasıdır. Güven veren, çocuğu anlayan ve onun dünyasına karşı duyarlı bir ilişki olmaksızın bir şeylerin geliştirilmesi ve değiştirilmesi hemen hemen hiçbir zaman mümkün değildir. Bu ilişkinin kurulmasından sonra alanında uzman psikologlar çocuğa uygun olarak seçtikleri yöntemle terapiye başlarlar. Terapist bu süreçte çocuklar tarafından ifade edilemeyen ve davranış problemi gibi gözüken yaşantılara tercüman olur. Çocuğun yaşadığı olumsuzluğun çözümüne ve yaşanan güçlüğün ortadan kaldırılmasına yardımcı olur. Böylece çocukların uyumsuz davranışlarının yerine pozitif davranışlar geliştirebilmeleri sağlanır.
Çocuk terapisinin ebeveynlerden ayrı bir süreç olmadığı akılda tutulmalıdır. Terapist çocukla bireysel olarak çalışılırken eş zamanlı olarak ebeveynleriyle de görüşmektedir. Ebeveyn görüşmesinin başlıca amaçlarından biri de terapist ve ebeveynler arasında bir işbirliği ve güven ilişkisi sağlamaktır. Böylece çocuğun durumunu ebeveynlerin de anlamasına yardımcı olarak çocukla ebeveyn arasında bir köprü oluşturulur. Terapist ile yürütülen danışmanlık seansları sonrasında ebeveynler de aktif olarak yardım sürecine katılırlar.

Çocuklar yoğun duygusal yaşantılarını yetişkinlere ifade edebilmek için bazı davranışlarda bulunurlar. Aslında yolunda gitmeyen yaşantılarını anlatmak için seçtikleri bu uyumsuz gibi gözüken davranışları anlayabilmek ve onlara yardımcı olabilmek için çocuk terapisine ihtiyaç duyulur. Alanında uzman psikologlar, çocukların sorunlarını ifade etmelerine yardımcı olurken, ebeveynlerinin de kendi çocuklarını daha iyi anlamalarını hedefler.
Çocuk Terapisi bu noktada, çocuklara psiko-sosyal açıdan birçok katkısı sağlamaktadır terapi süreci boyunca çocukların, özdenetime sahip, kendine yeten, kendi başına kararlar alabilen, aldığı kararların sonuçlarına katlanabilen ve bu sonuçların getirdiği sorumlulukların arkasında durabilen, duygularını, düşüncelerini rahatça ifade edebilen bireyler olmaları desteklenir. Ve bu sürecinin sonunda sadece yaratıcı ve problem çözme becerileri güçlü çocuklar olmak ile kalmaz, kendi güçlü yönlerini keşfetmiş, kendine güvenen ve iletişim becerileri güçlü çocuklar haline gelirler. Ebeveynler de eş zamanlı olarak, psikoloğun yardımı ile çocuklarını daha iyi anlayıp onlara nasıl yardımcı olabileceklerini öğrenerek daha keyifli bir ebeveynlik sürecini yaşamaya başlarlar.

Çocuk danışmanlığının yaş aralığı genellikle 0-12 yaş çocuklarını kapsamaktadır. Alanında uzman psikologlar, çocuğun biyolojik ve gelişimsel yaşını dikkate alarak ona uygun yöntemleri belirler ve aileye tedavi süreci ve yöntemleri ile ilgili bilgi verirler. Gelişimsel olarak 0-2 yaş aralığındaki çocukların sembolik oyun oynayamadıkları ve sözel ifadeleri yeterli olmadığı bilinmektedir. Bu sebeple genel olarak 0-2 yaş aralığındaki çocukların sorunları için, anne ve babayla yürütülen danışmanlıklar ya da ebeveynlerle bireysel terapi desteği ön plandadır. Ancak 2 yaş ve üzeri çocuklar gelişimsel olarak daha çok beceriye sahip oldukları için aktif olarak terapi sürecinde yer alırlar ve psikolog tarafından seçilen yöntemler ile yardım alabilirler.