5N 1K da ERGEN TERAPİSİ

Çocukluktan sonra hayatın en önemli dönüm noktalarından biri kuşkusuz ergenlik dönemidir. Bu dönem çocukluktan yetişkinliğe geçerken bir ara dönem olarak değerlendirilebilir. Hızlı bedensel değişmeler, kimlik oluşumu, arkadaş gruplarında aidiyet tecrübeleri ile seyreden çeşitli ruhsal, fiziksel ve sosyal değişimleri içerir. Ergen açısından, ortaya çıkan bu değişimler uyum sağlamasını gerektiren bir konu halini alır. Bu sebeple değişimler beraberinde bir takım zorlukları getirir.
Hem “yeni oluşmakta olan” kendilik hallerine hem de aile ve arkadaş ilişkilerindeki değişikliklere ayak uydurmak, ortaya çıkan problemlerle baş etmek ergenlerin bir takım davranışsal problemler göstermelerine sebep olabilir. Anne babalar da ergenlik dönemindeki çocuklarına nasıl davranacaklarını bilemeyip zorlanabilirler. Karşılıklı olarak yaşanan bu iletişim problemi, ergenleri kendini anlatma konusunda çaresizliğe sürüklerken, ebeveynleri de çocuklarına ulaşma konusunda çaresiz hissettirebilir. Ergen terapisi bu noktada, ergenlerin kendilerini tanımalarına ve problemleri ile baş etme konusunda güçlenmelerine yardımcı olan psikolojik bir destek sürecidir. Bu süreçte ebeveynler de nasıl bir yol izleyecekleri konusunda yardım alarak yaşamakta oldukları zorlukları daha kolay atlatabilirler.

Bir sorun için uzun süre çözüme yönelik bir adım atılmadığında, sorun sadece çözülmemiş olmakla kalmaz diğer sorunların da tetikleyicisi olabilir. Sorunlar kronikleşmeden bir uzmana danışmak hem ergenleri hem de ebeveynleri uzun süre yıpranmaktan kurtarabilir. Ayrıca erken tanılar, problemlerin büyümesini ve oluşabilecek diğer psikolojik sorunları da önleyebilir.

 

Ergenlik dönemi boyunca, ortada gözle görünür bir sorun olmasa bile, bir psikologdan yardım almak, ergenin kendini tanıması, gelecek hedeflerini belirlemesi kendi olgunlaşma sürecine katkı sağlar. Eş zamanlı olarak ailenin de danışmanlık alması bu dönemin sağlıklı ve keyifli tamamlanmasını sağlayabilir.
Aşağıda sıralanan bazı problemler ergenlerin ve ergen çocuğu olan ailelerin baş etmekte zorlandıkları alanlar olabilir. Bu tür bir durumda bir uzmandan destek almanız tavsiye edilir.

 

• Travmatik Yaşantı; Boşanma, Kayıp, Kaza
• Aile Ve Arkadaşlar İle Geçimsizlik
• Disiplin Problemleri/Otorite İle İlgili Sorunlar
• Akademik Problemler; Okul Devamsızlığı, Ders Çalışma Güçlüğü
• Erken Ya Da Geç Ergenlik
• Sınav Kaygısı Ve Korkular
• Akran Zorbalığı/ Öfke Patlamaları
• Ergenlik Depresyonu/ İçe Kapanıklık
• Yalan Söyleme/ Çalma
• Karşı Cins İle İlgili Problemler/ Romantik İlişkiler
• Cinsel Kimlik Sorunları
• Fobiler/Tikler / Takıntılar
• İnternet Bağımlılığı
• Madde Kullanımı
• Kendine Fiziksel Olarak Zarar Verme
• İntihar Ve Kriz Durumları

Ergenler gelişimsel olarak kendilerini sözle ifade etme becerisine sahiptirler. Bu sebeple yetişkinler için uygulanan terapi yöntemleri onlar için de uygundur. Ergen terapisi, ergenin yaşı ve kişisel özellikleri dikkate alınarak alanında uzman psikologlar tarafından Bilişsel Davranışçı terapi, EMDR terapisi, Destekleyici Grup terapisi, Sanat terapisi vb. gibi çeşitli yöntemler arasından seçilerek uygulanır.
Psikolojik danışmanlık merkezlerinde psikologların kullanacakları yöntemlere uygun olan görüşme odaları bulunur. Görüşmeler bu odalarda yapılır, ebeveynler de zaman zaman ergenler ile birlikte bu odalarda görüşmeye alınırlar.

Ergen danışmanlığındaki ilk amaç olası sorunun ne olduğunu anlamak, sorunun hem ergen hem de ebeveynler tarafından nasıl deneyimlendiğini dinlemek ve sorunun tanımını yapmaktır. Bu sebeple ilk görüşmede hem ergenle hem de ailesiyle görüşülüp detaylı bilgi toplanır. Ancak görüşmelerin hedefi yalnızca ergenin o anki sorunu değil aynı zamanda genel yaşam deneyimi, korkuları, kaygıları, istekleri, hayalleri, fantezileri, erdemleri ve başarı ya da başarısızlıklarını da kapsar.
Her terapide olduğu gibi ergenlerle terapide de iş birliğine dayalı bir güven ilişkisinin kurulması esastır. Terapist her ne kadar aile ile görüşse de temel olarak ilgileneceği kişi ergendir ve ergene bunun bilgisini verir. Alanında uzman psikologlar, görüşmelerinde ergenin kendi duygularını dinlemeye ve anlamaya çalıştıklarını hissettirirler. Yapılan düzenli görüşmeler sırasında ergenin terapist ile olan bağı güçlenir ve problemlerin çözümü için çalışabilirler.
Aile içinde anne ve babanın ergenle kurduğu ilişki, onun özgüven duygusunu olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilir. Sınırları zorlayan bir ergen karşısında ne yapacağını bilemeyen diğer aile üyeleri yanlış tutumlar ile ergenin yaşadığı sorunların giderek çoğalmasına neden olabilir. Bu sebeple ergen terapisinin önemli ayaklarından bir tanesi de ebeveynlerle görüşmedir. Ergenlik dönemindeki çocuğunuzun ihtiyacını anlamak ve onun yardım çağrısına nasıl karşılık verilmesi gerektiğini konusunda size yardımcı olacaktır. Alanında uzman psikologlar, çocuklarınızla ilgili çözüm üretemediğiniz durumlarda sorunu sizinle birlikte inceleyip, ihtiyaçlar doğrultusunda yolunda gitmeyen meseleleri düzenleyerek size yol gösterirler.

Ergenlik dönemi birçok fiziksel, duygusal ve sosyal değişimin yaşandığı “kendini oluşturma” sürecidir. Öfke patlamalarının sıkça yaşandığı, istek ve arzuların ortaya konulduğu, anne ve baba ile büyük çatışmaların yaşandığı, ilgilerin, fikirlerin belirlendiği, sürekli sorgulama ve değişimlerle geçen bir taraftan zor, bir taraftan da çok kıymetli bir dönemdir. Kim olduğu, neye değer vereceği, neye inanacağı, neye bağlanacağı gibi sorgulamalarla dolu iniş çıkışlar yaşanır. Ergen kişi, sürekli istekleri ile sınırlar arasında, kendisi ile ailesi arasında, dürtüleri ve değerleri arasında, geleceği ve şimdiki zamanı arasında gelgitler yaşayarak kendine bir yer edinmeye çalışır. Bu süreç, ona kişiliğini oluşturma ve olgunlaştırmada destek verir. Ancak, hızlı yaşanan bu bilişsel, duygusal, fiziksel ve cinsel değişimler ergen kişinin dengesine zarar verir. Hızlı değişme ve içsel çatışmalara bağlı davranış bozuklukları, uyum ve adaptasyon sorunları ortaya çıkar.
Ergen Terapisi bu noktada, kriz yaratan durumları çözme, ruhsal sağlığı tehdit eden ve yetişkinlik dönemine iz bırakmasından korkulan durumları önlemede faydalı bir rol üstlenir. Davranışsal problemlerin ortadan kalkmasına yardımcı olmakla birlikte, zorlu bir gelişim dönemini tamamlamaya çalışan ergene kimlik ve kişilik gelişimi açısından yardım eder. Korku ve kaygıları ile baş edebilmesine, kendini tanıyarak olumlu arkadaş ilişkileri geliştirmesine destek olur. Terapist bu süreçte sadece ergenin var olan sıkıntılarıyla değil, onun kendiliğini oluşturma sürecine de katkıda bulunur. İlgi alanlarını, amaç ve isteklerini, sorumlulukları ve gelecek planını belirlemesinde ona rehberlik eder.
Kendisi için olduğu kadar çevresi için de zor bir durum haline gelen bu gelişim döneminde ebeveynler de kendilerini yetersiz ve çaresiz görebilirler. Alanında uzman psikologlar bu süreçte ebeveynlerle de görüşüp, ergen ile aile arasında bir köprü oluştururlar. Ergenin bu zor dönemini daha iyi anlayıp, nasıl davranacaklarını öğrenen ebeveynler de bu dönemi daha rahat atlatabilirler. Ergen terapisi sayesinde ergenin istediği bağımsızlığın dengelendiği, esnek sınırların bireyselleşmeyi teşvik edip yönlendirdiği bir aile atmosferinin oluşturulması sağlanmaktadır.

Ergen danışmanlığı genel olarak 12-21 yaş aralığındaki kişileri kapsamaktadır. Ancak günümüzde ergenlik yaş sınırlarının +/- 2 yaş olarak değişmekte olduğu bilinmektedir. Bu yaş aralığındaki tüm ergenler, terapiden faydalanabilirler.