KİTAP ÖNERİSİ: Konuş ki Dinlesin Dinle ki Konuşsun

Sağlıklı iletişim mümkün mü?

Ebeveyn ve çocuk ilişkinin temeli bu ikili arasındaki sağlıklı iletişim üzerine kuruludur. İyi iletişim çift arasındaki sorunları azaltmaz ancak sorunlar daha kolay aşılır, krizler daha kolay atlatılır. Ebeveynlerse iletişimin bu kadar önemli olduğunu içgüdüsel olarak bilirler ve endişeleri çoğu zaman çocukları ile aralarındaki bu iletişimin zarar görmesidir. Peki iletişim bu kadar önemli ise sağlıklı iletişim kurmak neden zor? Başucu kütüphanemizde bu ay, anne babalara kitap önerileri listemizde Adele Faber ve Elaine Mazlish’in KONUŞ Kİ DİNLESİN DİNLE Kİ KONUŞSUN kitabı var. Bu iki yazar kafa kafaya verip bu kitapta ebeveyn çocuk arasındaki iletişiminde var olan zorlukları tek tek incelemeye karar veriyorlar.

Adele Faber ve Elaine Mazlish bu kitabında ne anlatıyor?

Adele Faber (1925) ve Elaine Mazlish (1928) yetişkinler ve çocuklar arasındaki iletişim konusunda uzmanlaşmış ve onların daha iyi iletişim kurmaları için eğitimler veren Amerikalı iki yazardır. Uzun yıllar bu konu üzerinde çalışmış ve çeşitli kitaplar yayınlamış ikili bu kitapta ebeveyn çocuk iletişimini derinlikli bir şekilde ele almak için yola çıkmışlardır. Yazarlar aynı zamanda kendi ebeveynlik tecrübelerinden de bahsederek kitabı didaktik bir öğreti kitabı olmaktan uzaklaşmış ve okuyucuyu sıkmadan iletişimin inceliklerini vurgulamışlardır.

Yazarlar eğitimleri boyunca ebeveynlerin çeşitli konularda zorlandıklarını görmüşlerdir; azarlamadan doğruyu göstermek, cezadan kaçınabilmek, çocuğun ısrarı karşısında net durabilmek, uygun şekilde hayır demek, kriz durumlarını çocuğu incitmeden yönetebilmek ya da kısaca sağlıklı iletişim kurabilmek bunlardan sadece birkaçı. Bu kitap, bu problemlerden yola çıkarak iletişimin problemlerinde ebeveynlerin sorumluluğuna düşenleri göstererek, basamakları tek tek çıkıyor. Önce çocukların duygularını nasıl anlamlandırabileceğimiz, onlara cezalar dışında nasıl yol gösterebileceğimiz, iş birliği kurmaları için hangi yolları takip edeceğimiz ve kendilerine güvenen, ifade becerisi kuvvetli bireyler olmalarını nasıl destekleyeceğimizi anlatıyorlar.  Üstelik bu kitap ebeveyne kendi cümleleri ve iletişim dile üzerinde pratik yapabileceği alanlar da sunarak bireysel gelişimi sağlama alıyor.

KONUŞ Kİ DİNLESİN DİNLE Kİ KONUŞSUN neden öneriler listesinde?

Çocuklarla iletişimde hem ebeveynin kendi duyguları hem de çocuğun duyguları çok önemli yer kaplar. Duyguların farkına varmak ve onları ifade etmek, diğer bir adıyla yansıtabilmek sağlıklı iletişim için temel görülür.  Peki ebeveyn kendi duyguları ile çocuğunun duygularını dengeleyerek bu yansıtmayı nasıl yapabilir? Konuş Ki Dinlesin Dinle Ki Konuşsun bu noktada ebeveynlere gerçekçi senaryolardan oluşan pek çok krizli durumun üstesinden gelmeyi pratik bir şekilde gösteriyor. Duyguların doğru yansıtılması, ebeveynin sınırlarını net bir şekilde söyleyebilmesi, çocuğa empatik bir duruşun kazandırılması ya da anlaşma/iş birliği yolunda konuşmaya nereden başlanılacağı gibi püf noktalar okuyucuya sunuluyor. Üstelik Faber ve Mazlish, bu kitapta ebeveynlerin eğitimler sırasındaki ortak yorumları ve kafa karıştırıcı sorularına da yer vererek okuyucuyu kitabın akışına davet ediyor. Ebeveynin kendi pratiğini yapabilmesi ve yapılmış olan hataları düzelterek dolaylı öğrenebilmesine kolaylıkla izin vermesi açısından pek çok ebeveynlik kitabından farklılaşıyor. Kitabın önerileri farklı durumlara kolay uygulanabilirliği ve anlaşılır dili açısından ebeveyni iletişim konusunda destekliyor.

KONUŞ Kİ DİNLESİN DİNLE Kİ KONUŞSUN’ da hangi sorulara cevap bulabilirsiniz?

Bu kitap “çocuğumla nasıl iletişim kurabilirim?” diye düşünen ebeveynler için bir baş ucu kitabı. Faber ve Mazlish ebeveyn çocuk iletişimini daha basit bir dilde nasıl anlatabilecekleri endişesinden yola çıkarak kitapta şu soruların cevaplarını bize sunuyorlar:

“Çocuğumla sürekli empati kurmam gerekiyor mu?”, “Neden böyle hissettiğini sormamın ne sakıncası var?”, “Tüm duygularını kabul etmek zorunda mıyım?”, “Ödül mü vermeliyim yoksa ceza mı?”, “Ceza vermek o kadar da kötü mü?”, “İkisini birden yapmadığımda ona doğruyu nasıl göstereceğim?”, “Onu motive edebilmek için övmem doğru mu?”, “Övgülerimin bağımlısı olur mu?”

Faber ve Mazlish bu kitapta, ebeveynlerin iletişimdeki problemleri düzeltebilmek için önce kendi konuşma dillerini düzeltmeleri gerektiğini anlamamızı sağlıyorlar. Doğru soruların doğru cevapları getirmesi gibi çocuklara birey olarak saygı göstermek ve önce onları dinlemek ebeveynleri ile konuşabilmeni sağlamanın öncü koşuludur. Ama bunu yapabilmek için ebeveynleri ile aktif bir dinlemenin ne olduğunu deneyimlemeli gerekir. Çünkü iletişimdeki problemleri çözmek ebeveynin sorumluluğundadır diyor ve ekliyorlar:

“Çocuklar söyleneni anlıyorlarsa ve empatik yaklaşımları varsa onlar da kendilerine yardımcı olabilirler. Ancak empati kurarak konuşabilme becerisi kendiliğinden oluşmaz. Bu beceri “anadilimizin” bir parçası değildir. Pek çoğumuz duygularımız inkâr edilerek büyüdük. Duygularımızı kabullenmemiz ve akıcı bir şekilde ifade edebilmemiz için bunun metodunu iyi öğrenip pratik yapmak gerekir.” (Alıntı)

Künye:

KONUŞ Kİ DİNLESİN DİNLE Kİ KONUŞSUN (How to Talk So Kids Will Listen &Listen So Kids Will Talk)

 Çeviren: Türe Özer

Doğan Kitap, 2017

Sayfa 335