(İLK) OKULA (İLK) BAŞLAMA

Okul döneminin başlamasıyla birlikte hem ebeveynler hem de okula başlayacak olan çocuklar yeni bir adaptasyon sürecine giriyor. Bazı çocuklar ilk kez ‘öğrenci’ bazı ebeveynler ilk kez ‘veli’ oluyor. Tüm bu yaşam olayı herkes için farklı ve çok çeşitli duyguları içerebiliyor. Bilinmezliğin verdiği endişe ya da yeni bir başlangıcın heyecanı zaman zaman çocukların okula geçiş süreçlerini ve/veya okula uyum süreçlerini de etkiliyor.

Çocuklar okula ilk başladıklarında veya ilkokula başladıklarında yalnız kalmak, ebeveynden ayrı olmak, arkadaş edinememek gibi çeşitli korkularla karşılaşırlar. Uyum sağlanması gereken (kurallar), öğrenilmesi gereken (bilgiler) gibi çok fazla şey vardır. Kendilerinden beklenen sorumluluklara, sınıfta uzun süre oturma ve dikkatini toplama gibi yeni becerilere adapte olmaları biraz zaman alır. Kendilerini ifade etmekte zorlanabilirler ve “okula gitmek istemiyorum.” cümleleri evlerde sıkça duyulmaya başlayabilir. Bu durumda ebeveynlerin desteği sürecin gidişatı açısından önemlidir. Sorunlar oluşmadan önce belirli adımları atmak önleyici olabilir.

10 adımda neler yapabiliriz?

  1. Çocuklar ebeveynlerinin hissettiklerini algılamakta uzmandırlar. Okula başlama konusundaki hislerinize göz atın. Sizin içinizin rahat olması çocuğun okula uyumunu arttıracaktır.
  2. Okula başlamadan önce çocuğun okulu görmesi, öğretmenini tanıması ortama güven duyması açısından önemlidir. Çocuğunuz ile birlikte okulu gezin.
  3. Belirsizlik her çocuk için tehlike içerir. Bu sebeple çocuğunuza okulun ne zaman başlayacağı ve ne zaman biteceği, neler olacağı, okula nasıl gideceği, kimin onu okuldan alacağı gibi bilgileri net bir şekilde açıklayın.
  4. Ayrılmakta zorluk yaşayan bir çocuğu zorlayarak okulda bırakmayın. Sakinleştirmek ve çocukla konuşmak, gerekirse öğretmeninden destek almak faydalıdır. Kendisini güvende hissedene kadar destek olmak önemlidir.
  5. Öğretmenleri ile işbirliği yapın. Çocukla ilgili bilgi vermek veya bilgi almak için bu teması sürdürün. Öğretmene güvendiğinizi görmesi çocuğun da öğretmene güvenini arttıran bir unsurdur.
  6. Ebeveyn çocuk ilişkisindeki güveni korumak ve sağlamlaştırmak için verdiğiniz sözleri tutmak önemlidir. Okul çıkışında çocuğunuza söylediğiniz saatte olmaya özen gösterin. 
  7. Çocuğun okula uyum sürecine destek olmak için bazı basamaklara onu katabilirsiniz. Okul ile ilgili alışverişlere beraber gidin, ona fikrini sorun.
  8. Okulda yaşananların çocuk tarafından nasıl deneyimlendiği çocuğun okula bakışını değiştirecektir. Bu sebeple okulda, neleri sevdiği, neleri sevmediği gibi konuları konuşmak gerekir.
  9. Okula uyum bir süreçtir. Bu dönemdeki duyguların (korku, kaygı, üzüntü, özlem gibi) koşulsuz kabulü çocuğun okula uyumda hayati bir önem taşır. Kendini ifade etmesine izin verin.
  10. Tüm bu süreçte çocuklar zorlanabilir, ebeveynlere yapışık hale gelebilir ve onları özleyebilirler. Onu anladığınızı ve desteklediğini bilmesinde fayda var. Okul sonrası birebir zamanı arttırın. Problemlerin bir aydan uzun sürmesi durumunda profesyonel destek almak önemlidir.

Bu yazı bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Tanı ve tedavi amacı için psikolojik veya psikiyatrik desteğe başvurmaktan çekinmeyin. 

 

Klinik Psikolog Börte Özdemir