Verilmeyen sevginin telafisi olur mu?
Anne olmak ya da annelik yapmak… Anne hiç hiçbir zaman basit bir konu değildir. Neden mi? Çünkü “Nasıl birisi olduğumuz, kendimize saygımız, ilişkiyle ilgili bilinçaltı inanışlarımız, tüm bunlar güçlü bir şekilde annemiz tarafından oluşturulmuştur. Tek etkileyicidir diyemeyiz. Ama onunla aramızdaki iletişim bütün bunlar için yapı taşıdır.” Başucu kütüphanemizde bu ay, anne babalara kitap önerileri listemizde Jasmin Lee Cori’nin VAR’OLAN ANNENİN YOK’LUĞU kitabı var. Cori, çocukluk döneminde kötü muamele görmüş ya da ihmal edilmiş yetişkinlerle çalışan bir psikoterapist olarak anneliğin benliği oluşturan yapı taşlarını gözler önüne seriyor.
Jasmin Lee Cori bu kitabında ne anlatıyor?
Jasmin Lee Cori, farklı kolej ve okullarda profesyonel terapistlere danışmanlık konusunda dersler veren ve şuan Colorado’da çalışan bir psikoterapisttir. Bu kitabının ilgi çeken tarafı, çarpıcı adından da anlaşılacağı gibi anneliğin farklı bir yüzünün, yani “eksik” kalan yüzünün okuyucuya anlatılmasıdır. Var’olan annenin yok’luğu tanımlaması, bir annenin fiziksel olarak var olması ancak duygusal açıdan yok olmasını temsil eder. Duygusal olarak “yok olan” anneler ise Cori tarafından, çocuklarına yeteri kadar ilgi ve zaman ayır(a)mayan, depresyonda, bitkin ya da biraz duygusuz anneler olarak betimlenmiştir. Bu durumun, çocuğun kişiliğinde ve benlik oluşumunda derin izlere sebep olması, “kötülük yapmasa bile annenin eksikliğinin kötü annelik” olduğunu düşündürüyor. Sayısız kötü annelik görmüş yetişkinle çalışan Cori, fiziksel olarak orada ama enerjisi bakımından orada olmayan annelerin çocuklarının kendilerini annesizmiş gibi hissettiklerini görmüş. Kitap, az annelik ve destek görmüş kişilerin neden kendi içlerinde “annenin olması gereken yerde bir boşluk” hissettikleri üzerine uzun açıklamalar getirmektedir. İyi bir annenin görünümlerini betimleyerek, okuyucuya tam olarak neyin eksik olduğunu ve bunun şimdi nasıl bulabileceği hakkında zengin bir kendine yardım bölümü sunmaktadır.
VAR’OLAN ANNENİN YOK’LUĞU neden öneriler listesinde?
Annelik, birçok kadın için bilgi ve deneyime dayalı öğrenilmesi gereken bir süreçtir. Ancak bu sürecin önemli bir bileşeni de iç görüdür. Çocuklara nasıl davranılması gerektiği ile ilgili sayısız bilgi aktaran kitapların yanında Var’Olan Annenin Yok’luğu, okuyucuya kendisini daha iyi anlamasını sağlayan, iç görüyü arttırmaya yönelik tarzıyla öne çıkar. Kötü annelik görmüş insanların kendi durumlarını bilmelerinin her zaman mümkün olmayacağına vurgu yapan Cori, kitapta okuyucuya annelikle ilgili hangi gereksinimlerinin karşılandığı ve hangilerinin karşılanmadığını anlamalarına yardımcı olacak bazı sorular sormaktadır. Kötü anneliği tanımak için, iyi anneliği10 temel rol (kaynak olarak anne, bağlanılacak yer olarak anne, ilk müdahaleci olarak anne, düzenleyici olarak anne, besleyici olarak anne, ayna olarak anne, destekleyici olarak anne, akıl hocası olarak anne, koruyucu olarak anne, sığınılacak yer olarak anne) üzerinden açıklamaktadır. Kitapta ki anne terimi Jasmin Lee Cori tarafından sadece “ belli bir çocuğu doğurmuş kadın” için değil, annelik görevini yapan kişiler için kullanılmıştır. Yani kitap her ne kadar anneler için hazırlanmış gibi dursa da aslında üvey anneleri, anneanneler ya da babaanneleri ve hatta babaların da içinde bulunduğu bakım verenler için de faydalı bir kitaptır. Bu sayede okuyan herkes kendi annesinden gördüğü anneliği sorgulayabilir, kendi eksik yönlerine bakabilir ve geçmiş yaralarını iyileştirmek için adım atabilmektedir. “İyi anneliğin” bilinçli bir şekilde öğrenilebilir olduğunu vurgulayan Var’olan Annenin Yok’luğu, kişilere kendi gelişimlerini tamamlamaları için eşsiz bir yol gösterici olacaktır.
VAR’OLAN ANNENİN YOK’LUĞU ‘nda hangi sorulara cevap bulabilirsiniz?
Çocukluğumuzda yeterince sevildik mi? Jasmin Lee Cori bu kitapta, birçoğumuz için fazla düşünülmeyen çocukluğun bu sorularıyla bizi baş başa bırakıyor. “Annem beni yeterince sevdi mi, sarıldı mı?/ Sevildiğimi hissettim mi?” “Bunu hangi ses tonu, yüz ifadesi ve istekle yaptı?” “Benim ihtiyaçlarımı karşıladı mı?” “Zor anlarımda beni yeterince destekledi ve yanımda oldu mu?” “Yardıma ihtiyacım olduğunda ona gidebileceği öğrendin mi?” “Yakınlık ve ilgi beklediğimde beni görebildi mi?” “Beni tehlikelerden koruyabildi mi?/ Benim nasıl kendimi koruyacağımı bana öğretti mi?” gibi pek çok düşünmeye değer örnek soruyla okuyucuya kendi annesiyle olan ilişkisine geri dönmesi için ışık tutuyor. Neden mi? Çünkü Cori, kötü annelik görmüş kişilerin, çocuk olmanın getirdiği doğal özelliklerinin (bağımlı olmak, sıkıntılara karşı sınırlı dayanma gücüne sahip olmak ve istediğinin hemen olmasını beklemek, masum ve saf olmak, yakınlık ve ilgi beklemek gibi) desteklenmesi yerine sadece ”büyümelerinin” desteklenmesiyle eksik kaldıklarını açıklamaktadır. Oysa “büyümek” sadece bu değildir.
Peki, eksik kalan bu yönlerimizle ne yapacağız? “Kötü annelikten kaynaklanan boşluğu doldurabilir miyiz?” “Verilmeyen sevginin telafisi var mıdır?” Bu noktada Jasmin Lee Cori, kişilerin çocukluklarında eksik kalan bu yaralarının iyileştirilebileceğini vurgulamaktadır. Bu kişilerin içlerindeki annede, kendine bakma ve kendini destekleme yeteneklerindeki boşluğu anlayıp daha kaliteli bir annelik geliştirebileceklerini belirtiyor ve ekliyor:
“Benim için her şey çok daha zordu çünkü çocuğuma annelik yapabilmek için aynı zamanda kendime de annelik yapabilmem gerekiyordu ve bunun nasıl yapılacağına dair en ufak bir fikrim yoktu. Bu sahip olmadığın bir şeyi vermek durumunda kalmak gibi bir şeydi ve delirticiydi.” (Alıntı)
Künye:
VAR’OLAN ANNENİN YOK’LUĞU: Verilmeyen sevginin telafisi (The Emotionally Absent Mother: A Guide to Self-Healing and Getting the Love You Missed )
Jasmin Lee Cori
Çeviren: Erhan Akay
Okuyan Us Yayınları, 2014
262 sayfa
