Çocuklar için çizgi film Önerisi: TERS YÜZ
Duyguları öğrenmek nasıl eğlenceli olabilir?
Çocukların duyguları öğrenmesi ve ifade edebilmesi sosyal iletişimlerini sağlamlaştıran unsurların başında gelir. Üstelik bunu eğlenceli ve keyifli bir yolla yaptıklarını düşünelim… Çocuklar için hazırladığımız film arşivinde bu ayki önerimiz Ters Yüz filmi. Hem eğitici hem öğretici, hem de ebeveynler olarak izlerken çocuğunuzla beraber keyif alabileceğiniz bir çizgi film.
Bu film, 11 yaşındaki Riley’in ailesiyle birlikte başka bir şehre taşınma hikayesini ve ailenin bu süreçte yaşadıklarını anlatıyor. Aldıkları bu kararın ve yaşadıkları bu sürecin Riley’in iç dünyasını nasıl etkilediğini ve onun deneyimlerine yön veren duyguları gözler önüne seriyor. Filmde başrolü Riley ile paylaşan beş ana karakter var: Neşe, Korku, Üzüntü, Öfke ve Tiksinti. Riley’in duygularına sembol olan bu beş ana karakter sayesinde olayları hem dışarıdan hem de Riley’in gözünden izleyebiliyoruz.
Her duygunun savunduğu temel değer, öne çıktıları sahnelerde sembolize edilmiş. Neşe kişinin mutlu olmasına odaklanırken, üzüntü mutsuz olduğu anların savunucusu oluyor. Tiksinti kişiyi tehlikeli şeylerden uzak tutarken, korku kişinin güvenle hareket etmesini sağlıyor. Öfke ise birçok durumda adalet gibi bir değeri temel alıyor.
Sağlıklı duygusal gelişimi bir çocuğa anlatabilmek için güzel sembolik resimler sunan film, kişinin iç dünyasının duygular tarafından nasıl yönetildiğini özetliyor. Yani duyguların bir kişinin davranışlarını ve dolaylı olarak o kişinin yaşayacaklarını nasıl etkileyeceğini çocuklara açıklıyor. Aynı zamanda duyguların kişilerin hafıza sistemlerinde ne kadar etkili olduklarını, anılarını oluşturan temel taşların duygular olduğu en ince ayrıntısına kadar sembolize ediliyor. Bir bakıma psikolojinin temel işleyiş biçimini çocukların anlayabileceği şekilde anlatan bir film olduğu için öneriler listesindeki yerini korumaktadır.
Bu film, çocukların soyut kavramlar olan duyguları öğrenmelerini kolaylaştırmaktadır. Çocuklar sadece ana duyguları öğrenmekle kalmaz, kendilerinde ana duygulardan biri hakim duygu olduğunda davranışlarına olan etkilerini de öğrenirler. Duyguların aslında bizim sınıflandırdığımız gibi olumlu ya da olumsuz olarak farklılaşmadığını, olumsuz duyguların da olumlu duygular kadar normal olduğunu ve birlikte var olabildiklerini anlarlar. Neşenin nasıl ki salt mutluluk hali olmadığı anlatılıyorsa üzüntünün de depresyon hali olmadığı anlaşılır. Bu yönden en temel mesaj aslında insanın mutluluğunun tek bir duyguya bağlı olmadığıdır.
Ebeveynler için dipnot;
Film çocuklara duyguları anlatmakta eğlenceli bir yol izlese de ana karakter olan Riley’in zaman zaman uygun gözükmeyen davranışlarda bulunduğunu fark ediliyor. Mesela anne babasına kızarak cüzdandan para çalması ya da evden kaçmaya kalkması gibi. Çocuklarla Riley’in hissettikleri hakkında konuşurken, kendilerini onunkini hissettikleri yaşam olaylarını sorup araştırmak faydalı olacaktır. Karşılık hislerin aynı anda olmasının ne demek olduğu, u hisler geldiğinde nasıl bir yardım isteyebilecekleri hakkında da konuşulmalıdır. Ek olarak Riley’in dışardan anlamsız görünen bu baş etme yollarının neyi tamir etmek için olduğu ve gerçekleştiğinde olası tehlikelerin üstünden geçilmesi çocuğa zorluk anında uygun baş etme methodlarının öğretmek açısından da akılda tutulması gereken noktalardandır. Filmin çocuklara katacağı faydayı arttırmak adına, Karakterlerin sergilediği güçlü yönlerin (öz denetim, empati, şefkat, birliktelik ve iletişim) neden önemli olduğu ve bu kadar geniş duygu şaklasınlar sahip olmanın önemi tartışılmalıdır.
Her çocuğun gelişimi değişiklik göstermekle birlikte 6 yaş ve üzeri çocuklar için, izlemesi eğlenceli ve çok öğretici bir filmdir.
TERS YÜZ (INSIDE OUT)
Pixar Animasyon- 2015
İyi seyirler
