Travma nedir?
Kişinin fiziksel ve psikolojik bütünlüğünü derinden tehdit eden her türlü olay, bir çeşit travmadır. Kişinin yaşamına, vücut bütünlüğüne, inanç sistemlerine ya da sevdiklerine yönelik tehditleri içerir. Travmatik bir deneyime maruz kalmak, bir kişinin gerçek bir ölüm ya da ölüm tehdidi, ağır bir yaralanma, kendisinin ya da başkasının fiziki bütünlüğüne karşı bir tehdit olayını yaşaması, böyle bir olaya tanık olması durumlarında oluşabilir. Travmatik olaylar, hem doğal afetler (deprem, sel, fırtına vb. ) gibi doğal yollarla hem de kazalar, savaşlar, politik, dini temelli zulüm ve şiddet olayları gibi insan eliyle oluşabilirler. Her türlü travmatik durum karşısında çocuklar etkilenmeye en açık gruptur.
Çocuklarda belirtiler nelerdir?
Travmalara maruz kalanların gösterdiği birtakım belirtiler vardır ki bu belirtiler anormal bir durum karşısında gösterilen normal tepkilerdir. Çocukların travmatik olaylardan sonra gösterdikleri değişiklikler ve davranış değişiklikleri de bu tür tepkilerin sınıfına girer.
Çocuklar genellikle duygusal yoğunluğu fazla olan olaylar karşısında sözel ifade yerine, bedensel ve davranışsal değişimler gösterirler. Endişeli ya da üzgün bir ruh hali, huysuzluk, huzursuzluk, çabuk öfkelenme, saldırgan davranışlar, içe kapanma, hareketliliğin artması ya da tersine çok azalması gibi değişiklikler onların kendini ifade etme biçimini oluşturur. Duygusal bu değişimlerin yanında bedensel olarak da baş ve mide ağrıları, kusmalar oluşabilir. Davranışsal olarak ise, stres karşısında kaygısı artmış çocuklarda altını ıslatma, uyku ve yeme düzenlerinde bozulmalar, sık sık ağlama, anne-babaya yapışma gibi yaşlarının gerisinde, bebeksi davranışlar görülebilir.
